Essay name: Purana Bulletin
Author:
Affiliation: University of Kerala / Faculty of Oriental Studies
The "Purana Bulletin" is an academic journal published in India. The journal focuses on the study of Puranas, which are a genre of ancient Indian literature encompassing mythological stories, traditions, and philosophical teachings. They represent Hindu scriptures in Sanskrit and cover a wide range of subjects.
Purana, Volume 6, Part 1 (1964)
76 (of 135)
External source: Shodhganga (Repository of Indian theses)
Download the PDF file of the original publication
144
पुराणम�- [ܰṇa- ] PURANA
[Vol. VI., No. 1
Jan., 1964]
२३. विषादप्यमृतं ग्राह्यममेध्यादप� काञ्चनम् �
नीचादध्युत्तमा विद्या स्त्रीरत्न� दुष्कुलादप� �
चा. नी. �. �.१६, वृ. चा. �.१७, चा. सा �.६२, चा. नी. शा. १४ (चै�
[23. viṣādapyamṛta� grāhyamamedhyādapi kāñcanam |
nīcādadhyuttamā vidyā strīratna� duṣkulādapi ||
cā. nī. da. 1.16, v�. cā. 1.17, cā. sā 2.62, cā. nī. śā. 14 (caiva
] CaT 11 2.7, CnT III 1.19, CnT VI 20, CnT V 14, CT VII.II) चा. रा.
नी. शा. ( [cā. rā.
nī. śā. ( ] CRC 3.7, CRT 3.5 ), वृ. चा. शा. २३.६२.
व्� वै �.५६.२२, गरुड �.११�.�.
चै� उज्जवलदत्त ( उणादिसूत्र �.१४ ), मल्लिनाथ ( कुमारसम्भव �.३०,
सुभाषितमुक्तावली २३.४६, सूक्तिरत्नहा� १९�.११�, सु. �. भा. १५�.६६,
[v�. cā. śā. 23.62.
vra vai 2.56.22, garuḍa 1.110.8.
caiva ujjavaladatta ( uṇādisūtra 3.14 ), mallinātha ( kumārasambhava 6.30,
subhāṣitamuktāvalī 23.46, sūktiratnahāra 197.118, su. ra. bhā. 155.66,
] IS 6227 & 4440, सु. ३०�.
[su. 302.
] TK (OJ ) 50, NS (OJ ) 3.9, Sit (OJ )25.
२४. संतोषामृततृप्तानां यत्सुख� शान्तचेतसाम् �
[24. saṃtoṣāmṛtatṛptānā� yatsukha� śāntacetasām |
] 'कुतस्तद्धनलुब्धानामितश्चेतश्� धावताम� �
वृ. चा �.१३, चा नी, �. �.�, चा नी. शा. ( [kutastaddhanalubdhānāmitaścetaśca dhāvatām ||
v�. cā 5.13, cā nī, da. 7.3, cā nī. śā. (] CNI I 130, CNŚK 45,
CnT1+1), वु चा. शा. १८�.२०.
स्कन्द, प्रभास, २५�.३३.
चै� पञ्चतन्त्र ( [vu cā. śā. 181.20.
skanda, prabhāsa, 255.33.
caiva pañcatantra ( ] PRE 2.48, PP 2.161, Pts 2.152, PS 2.43, PN 1.39),
हितोपदेश �.१३�, सुभाषितमुक्तावली �.४६, सुभाषि� रत्नाक� ५३. �, शार्ङ्गव� ३१�,
सूक्तिमुक्तावली (जल्ह� ४४�.�, [hitopadeśa 1.136, subhāṣitamuktāvalī 6.46, subhāṣita ratnākara 53. 4, śārṅgavara 310,
sūktimuktāvalī (jalhā 443.7, ] 1S 6800.
� � � (चा. नी � ). � सुखं चाशान्तचेतसाम् (स्कन्द).
२५. सकृज्जल्पन्त� राजानः सकृज्जल्पन्त� पण्डिताः �
सकृत्कन्या� [1 na ca (cā. nī da ). 2 sukha� cāśāntacetasām (skanda).
25. sakṛjjalpanti rājāna� sakṛjjalpanti paṇḍitā� |
ṛt첹Բ� ] ' प्रदीयन्त� त्रीण्येतानि सकृत्सकृत् �
चा. नी. �. �.१२, चा. नी. शा. ( [pradīyante trīṇyetāni sakṛtsakṛt ||
cā. nī. da. 4.12, cā. nī. śā. (] CNP 121, CNG 262, CNT1VC0,
CNM 21, CNMN 21, ChT 11 22.10, ChT III 56.3), वृ. चा. शा. १०�.५०.
भविष्य �.१०�.२६.
चै� पञ्चतन्त्र ( [v�. cā. śā. 100.50.
bhaviṣya 4.102.26.
caiva pañcatantra (] PP 1.379 ) वेतालपञ्चविंशतिक� �.२६, विक्रमचरित ( [vetālapañcaviṃśatikā 4.26, vikramacarita (] VCmr
27.7), सु. �. भा. ३७�.१८, [su. ra. bhā. 377.18, ] IS 6550 ( तु� मानवधर्मशास्त्� �.४७ ).
[tu0 mānavadharmaśāstra 9.47 ).
] LN (P) 120, NKy (B) 148.
� प्रदीयत� कन्य� (भविष्य)
२६.
[1 pradīyate kanyā (bhaviṣya)
26.
] ÇANAKYA'S APHORISMS IN PURANAS
सङ्ग� सर्वात्मना त्याज्यः � चेत्यक्तुं � शक्यते �
� सद्भिः सह कर्तव्यः [saṅga� sarvātmanā tyājya� sa cetyaktu� na śakyate |
sa sadbhi� saha kartavya� ] 'सन्त� सङ्गस्� भेषजम् �
चा. नी. शा. ( [santa� saṅgasya bheṣajam ||
cā. nī. śā. (] CNP II 268).
मार्कण्डेय, ३७.२३.
चै� हितोपदेश �.६३, सु. �. भा. ८७.१७, सूक्तिरत्नहा� �.�, [mārkaṇḍeya, 37.23.
caiva hitopadeśa 4.63, su. ra. bhā. 87.17, sūktiratnahāra 1.6, ] IS 6674.
� सतां संगो हि (मार्कण्डेय, हितोपदेश).
[1 satā� saṃgo hi (mārkaṇḍeya, hitopadeśa).
] *
२७. सदम्भश्च हत� धर्म� क्रोधेनै� हत� तप� �
अदृढ� � हत� ज्ञानं प्रमादेन हत� श्रुतम� �
चा. सा. �.६६.
�. उत्त�., २४�.२०.
चै� [27. sadambhaśca hato dharma� krodhenaiva hata� tapa� |
adṛḍha� ca hata� jñāna� pramādena hata� śrutam ||
cā. sā. 1.66.
pa. uttara., 242.20.
caiva ] IS 6749.
२८. सर्वाः [28. sarvā�] ' संपत्तयस्तस्� संतुष्टं यस्य मानसम् �
उपानद्गूढपादस्� नन� चर्मावृतेव भू� �
चा. रा. नी. शा. �. ७४� वृ. चा. शा. २३�.४६.
स्कन्द, प्रभास. २५�. ३२.
[saṃpattayastasya saṃtuṣṭa� yasya mānasam |
upānadgūḍhapādasya nanu carmāvṛteva bhū� ||
cā. rā. nī. śā. 8. 740 v�. cā. śā. 237.46.
skanda, prabhāsa. 255. 32.
] 145 चै� पञ्चतन्त्र ( [caiva pañcatantra (] PRE 247, PT 2.79, PTem 2.68, PP 2.97, PS 2.
42, PN 1.38), हितोपदेश �.१५�, शार्ङ्गध� ३१�, सुभाषितावली ३३४७, सुभाषि�-
रत्नाक� ५४. �, सूक्तिरत्नहा� २६�.�, सु. �. भा. ७५.�, सूक्तिमुक्तावली (जल्ह� )
४४�.�, [hitopadeśa 1.152, śārṅgadhara 316, subhāṣitāvalī 3347, subhāṣita-
ratnākara 54. 6, sūktiratnahāra 268.4, su. ra. bhā. 75.8, sūktimuktāvalī (jalhaṇa )
443.5, ] IS 6918.
SS (OJ) 421.
� सर्वत्� संपदस्तस्य ( स्कन्द ).
२९. सुजन� � याति वैरं परहितनिरतो विनाशकालेऽपि �
[1 sarvatra saṃpadastasya ( skanda ).
29. sujano na yāti vaira� parahitanirato vināśakāle'pi |
] "छेदे ऽप� चन्दनतरु� सुरभायति मुखं कुठारस्य ||
चा. नी. शा. ( [chede 'pi candanataru� surabhāyati mukha� kuṭhārasya ||
cā. nī. śā. (] CNI I 126).
�., उत्त�, �.२३,
चै� शतकत्रयादिसुभाषितसंग्र� (भर्तृहरि) ८०� शार्ङ्गघ� २३�, सुभाषितावली
२४�, सु. �, भा. ४७.११�, सुभाषितरत्नाकर१०�, सुभाषितमुक्तावली �. ११,
सूक्तिमुक्तावली ( जल्हरण ) ५३. १२, सूक्तिरत्नहा� ३५.२१, सदुक्तिकर्णामृ� �.३५.�,
रसिकजीवन १४२६, [pa., uttara, 7.23,
caiva śatakatrayādisubhāṣitasaṃgraha (bhartṛhari) 801 śārṅgaghara 237, subhāṣitāvalī
241, su. ra, bhā. 47.110, subhāṣitaratnākara104, subhāṣitamuktāvalī 6. 11,
sūktimuktāvalī ( jalharaṇa ) 53. 12, sūktiratnahāra 35.21, saduktikarṇāmṛta 5.35.3,
rasikajīvana 1426, ] IS 7099, सु. २७�. ( [su. 274. (] A Code of Gentoo laws by Helhed,
London 1776, p. XXX ).
� विकृति ( �. ). � छिन्नोऽप� ( �. )
[1 vikṛti ( pa. ). 2 chinno'pi ( pa. )
] 19
